Wit of zwart doek tegen de straling van de zon?

Houd jij ook elke dag het weerbericht in de gaten? Wachten tot die heerlijke zomerse dagen. De dagen dat we de racefiets maar weer eens uit de garage halen, de tuinset buiten zetten of het zwembadje op gaan blazen. Gedurende deze zonnige dagen is het belangrijk dat je bent voorzien van de juiste producten voor het tijdig weren van de zon. Natuurlijk voor het comfort, aangezien de zon af en toe wat te warm kan worden. Maar daarnaast is het ook belangrijk voor je gezondheid. Te veel blootstelling aan zonnestraling brengt negatieve gevolgen met zich mee. Zonnestraling is een zeer breed begrip, wat houd dit begrip eigenlijk in?

Zonnestraling
Zonnestraling is op te delen in drie verschillende hoofddelen. Ultraviolette straling, zichtbare straling en kortegolf-infraroodstraling. Ultraviolette straling is onzichtbaar voor het menselijk oog en kan bij overmatige blootstelling gevaarlijk zijn. De straling tast oppervlakken en kleuren aan en heeft een verouderde werking op onze huid. Zo zien we vaak dat meubels verkleuren als deze veel worden blootgesteld aan zonnestraling. De zichtbare straling, zoals het woord al doet vermoeden, is straling die wordt opgevangen door het menselijk netvlies en maken de waarneming van vormen, contrast en kleuren mogelijk. De korte golf-infraroodstraling is voor ons onzichtbaar. Wij voelen deze straling als warmte.

Het weren van zonnestraling
Om onszelf te beschermen tegen deze straling hebben we de keuze tussen verschillende zonwerende producten. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk als zonnestraling een zonwerend product bereikt? Er gebeuren eigenlijk drie verschillende dingen met de straling. Een deel van de straling wordt doorgelaten door het doek. Dit noemen we ook wel transmissie. Een ander deel wordt door het zonwerende doek teruggekaatst. De straling wordt dan als het ware gereflecteerd door het materiaal. Dit wordt daarom ook wel reflectie (RS) genoemd. De overige straling wordt geabsorbeerd door het materiaal (absorptie: AS). Hoeveel de transmissiewaarde (TS) is van een product of hoeveel het product reflecteert of absorbeert is afhankelijk van het materiaal en de kleur van het materiaal.

Het effect van kleuren
Tijdens een tropische dag met dertig graden zie je bijna niemand de kleur zwart dragen. Vanaf jongs af aan is het ons namelijk verteld dit niet te doen. Dit komt omdat een donkere kleur de warmte erg goed absorbeert, waardoor jouw zwarte shirt warm wordt met het gevolg dat ook jij flink begint te zweten. Wit is daarentegen wel een kleur die je met warm weer het beste kunt dragen. Een lichte kleur absorbeert juist weinig warmte, maar reflecteert deze, waardoor jij het minder warm krijgt.

Dit wetende, zou je ook verwachten dat je deze regels aan kunt houden bij jouw zoektocht naar zonwering. Echter is het tegendeel waar. Stel, je bent op zoek naar ritsscreens voor jouw ramen, zodat de temperatuur in jouw woning niet zo snel oploopt in de zomer. Zoals we hebben gelezen heeft wit een hoge reflectiewaarde en zwart een hoge absorptiewaarde. Echter is de absorptiewaarde van zwart hoger dan de reflectiewaarde van wit, waardoor zwart uiteindelijk minder straling doorlaat en jouw woning minder snel laat opwarmen.

We zullen het nog eens laten zien aan de hand van een voorbeeld. Het screendoek in de kleur wit heeft een transmissiewaarde van 12, absorptiewaarde van 30 en een reflectiewaarde van 58. Dus het doek reflecteert veel straling en absorbeert weinig. Het zwarte screendoek heeft een transmissiewaarde van 4, absorptiewaarde van 91 en een reflectiewaarde van 5. Het zwarte doek reflecteert dus bijna geen straling, maar absorbeert zo veel dat er uiteindelijk bijna geen transmissie plaats vindt. De transmissie waarde, dus de straling die wordt doorgelaten is bij het zwarte doek lager (4) dan bij het witte screendoek (12).

Naast ritsscreens is bovenstaande informatie ook van toepassing op zonneschermen. De kleur van het zonwerende doek bepaalt hoeveel straling het weerkaatst, opneemt of doorgeeft. Lichtere doeken bieden een minimale UV-bescherming van 95%, wat uiteraard zeer hoog is. Echter kunnen donkere doeken tot wel 100% aan UV-bescherming bieden.